Gifbeker
19 november 2002
Overige
Wie betaalt bepaalt was een van de zekerheden die Co Adriaanse naar eigen zeggen meekreeg van Ton Harmsen, eens voorzitter van Ajax. Ik weet niet zeker of dit inzicht behoort tot de meest moderne opvattingen van Adriaanse over het leven in de 21ste eeuw, wel realiseerde ik me dat deze stelregel nogal vloekt met wat Co zondag zei in de microfoon van John van Vliet. 'Het is tekenend voor deze tijd dat te weinig mensen durven zeggen wat ze denken', vond Co. 'Dat geldt voor de sport, voor de politiek, eigenlijk voor de hele maatschappij.'
Maar, combineerde ik Co's ene opmerking met de andere: wie in de sport zegt wat-ie denkt, wordt klaarblijkelijk in ieder geval geconfronteerd met de man die alles mogelijk maakt. En als die man toevalligerwijs een afwijkende opinie heeft, dan bepaalt hij toch en dan kun jij met je eigen mening eigenlijk meteen opkrassen. Dus wie niet constant werkloos langs de zijlijn wil staan, die houdt zijn mond of zegt hardop precies dat wat de man die betaalt óók hardop zegt.
Er zijn er, op deze aardkloot, die doorlopend zeggen wat zij denken. Theo van Gogh bijvoorbeeld, wat voor hem tot talloze jobs heeft geleid. Of Johan Derksen, maar die doet dat al zó lang en consequent dat het shock-effect is uitgewerkt; hij en ik werken al een eeuwigheid voor dit blad. Er zijn er meer die doen, zeggen en laten wat de man die betaalt doet, zegt en laat (maar krijgen daardoor opmerkelijk genoeg toch geen topposities). En er zijn er nog meer die net niet precies genoeg zeggen wat zij vinden van de man die hen betaalt en hun leven bepaalt.
Begrijpt u me nog? Voorbeeld: als Willem van Hanegem botst met Jorien van den Herik en/of Dirk Scheringa, dan sneuvelt Van Hanegem, ook al doen degenen die bepalen naar de buitenwereld toe nog zo aardig over Van Hanegem. Voorbeeld: het wemelt in het betaalde voetbal van de zogenoemde assistent-trainers die zonder al te veel verantwoordelijkheid hobbelen van jaar tot jaar, vooral omdat ze vanachter hun hand een vertrouwelijke relatie hebben opgebouwd met de man die betaalt. Voorbeeld: er zijn er in de voetballerij die het liefst hun kont bikkelhard tegen de krib zouden gooien, maar dat nou net achterwege laten.
Als Peter Bosz had gedaan wat Co het beste acht (Spreek vrijuit) dan had hij de sponsor van De Graafschap de oren verschrikkelijk hard gewassen. Deze dikkere, kale man (ik citeer uit kranten, iedere gelijkenis berust op toeval) meende zich op hoogst platte wijze met het presteren van de club te moeten bemoeien. Wie betaalt bepaalt. En de kwal kreeg nog veel media-aandacht ook. Bosz reageerde verschrikkelijk ingetogen, zijn spelers ook, terwijl hij in zijn hart de zak verbaal wel had willen vermorzelen.
Nadat Excelsior zaterdagavond pal voor tijd op 1-1 was gekomen, had Peter Bosz namens De Graafschap moeten zeggen dat het zo verdomde mooi was geweest als we vanavond met 1-0 hadden gewonnen, dan had die honderd kilo gebakken lucht meteen zijn muil kunnen houden. Peter zei: 'De gifbeker is nu wel leeg', en dat was wel uiterst beschaafd. Want misschien knalt de man die betaalt me er straks wel uit.
Zo had Dwight Lodeweges het Groningse publiek tot schorem moeten uitroepen en had Henk van Stee moeten zeggen dat Scheringa's centen hem aan zijn reet konden roesten. Dan doen ze wat Co bedoelt: zeggen wat ze denken. Nu doen de professionals die worden beledigd door poenerige beleidsbepalers flauwtjes wat terug in de pers, die de poenerige beleidsbepalers eerst de kans heeft gegeven de gifbeker te vullen.
Zullen wij, oh vakbroeders, de mannen die betalen en dus denken te bepalen, niet eens een tijdje boycotten?
Kees Jansma