Crisis bij arbiters baart veel zorgen
08 maart 2001
Overige
De leeftijdsgrens is van grote invloed en er is nauwelijks aanwas van nieuw talent. Maar de terugloop van het aantal voetbalscheidsrechters, dat ook in Zeeland grote zorgen baart, is vooral het gevolg van de sfeer binnen de lijnen. Veel arbiters geven er de brui omdat ze genoeg hebben van de agressie waarmee ze wekelijks te maken hebben. De motivatie is ver te zoeken.
Sportpark De Molenkreek in Schoondijke, op een zondagmiddag. De thuisclub speelt tegen Lewedorpse Boys. Het is de zeventigste minuut van de wedstrijd als arbiter Johan Reitsma de rode kaart trekt voor een speler van Schoondijke-voetballer en één van Lebo. Het tweetal, dat verwikkeld is een duw -en trek-gevecht, verdient de kaart, meent de leidsman uit Terneuzen.
De 29-jarige Hans de Kok van Lewedorpse Boys weet niet wat hem overkomt als hij de rode kaart krijgt. Hij is woest. De verdediger wordt tot kalmte gemaand door medespelers, ze slepen hem weg van de scheidsrechter. Maar eenmaal losgelaten zoekt De Kok de scheidsrechter toch weer op. In het voorbijgaan deelt hij een schop uit aan Reitsma. De arbiter gaat neer, en heeft zoveel pijn aan zijn been dat hij niet meer in staat is om de wedstrijd af te maken. Henk Koeijvoets (44) uit Gapinge stopte na afloop van vorig seizoen met fluiten. Hij was de vijandigheid in het veld beu. ,,Het is onbegrijpelijk wat er soms gebeurt. Zelfs in vriendschappelijke wedstrijden gaat het er ongelooflijk hard aan toe. Neem nu dinsdag, in de wedstrijd Oostkapelle-Veere. Een verdediger van Oostkapelle haalde Renato Dijkstra fors onderuit. Hij verdiende daarvoor donkerpaars! Scheidsrechter Jan Rozema besloot er onmiddellijk mee te stoppen. Stoffel Schipper, de trainer van Oostkapelle, heeft de wedstrijd toen maar uitgefloten.``
,,De drang om te winnen begint steeds meer de overhand te krijgen. Maar dan wel op zo`n manier dat er heel hard wordt gespeeld. Als scheidsrechter kon ik het best hebben dat spelers commentaar op me leverden, maar met de onderlinge hardheid had ik problemen. Fluiten was altijd een uitlaatklep voor me, ik moet ook toegeven dat ik het spelletje mis als scheidsrechter. Maar het ging ten koste van het plezier.``
,,Toen de scheidsrechter neerging, waren de rapen natuurlijk gaar``, vertelt Lebo-voetballer Hans de Kok. ,,Volgens mij was het niet eens zo`n harde schop, maar ja, ik zat natuurlijk flink fout. Tijdens het duel met de tegenstander kreeg ik een trap tegen mijn borst. Ik vond het niet terecht dat ik rood kreeg. Op het moment zelf besefte ik nog niet wat ik gedaan had, maar toen ik thuis op de bak zat, zat de schrik er best wel in. Ik zat niet lekker in mijn vel, dat speelde waarschijnlijk ook wel mee, maar mijn daad valt natuurlijk niet goed te praten. Ik had nog nooit wat tegen een scheidsrechter gedaan. Die schop kwam volledig uit het niets. Na afloop heb ik de scheidsrechter mijn excuses aangeboden. Hij nam ze aan, maar vertelde erbij dat dat niets zou uitmaken voor de schorsing die me te wachten staat.`` Frank Luijcks (36) uit Clinge stopte twee weken geleden nadat hij in de wedstrijd Terhole-Sluis werd bedreigd.
,,Ik trok een gele kaart voor een Terhole-speler, die het daarmee niet eens was. Hij dreigde me te slaan. Ik trok toen weer een kaart. Hij zei dat-ie me zou opwachten en me dan zou pakken. Ik schop je het ziekenhuis in, zei hij. Ik floot bijna zes jaar en wist echt niet wat ik meemaakte in Terhole. Als het zo moet, hoeft het voor mij niet meer, dacht ik meteen. Ik was toch al van mening dat de KNVB te weinig doet voor de scheidsrechters. Maar nadat ik bedreigd was, ben ik er onmiddellijk mee gestopt.``
Het was, zondag, de eerste keer dat Terneuzenaar Johan Reitsma werd belaagd tijdens een voetbalwedstrijd. Toch wist hij dezelfde dag nog: volgende week fluit ik weer. ,,Ik werk bij de marechaussee, misschien dat ik daarom best veel kan hebben``, zegt de uit Limburg afkomstige arbiter. ,,Ik loop best al een tijdje mee en ben oud en wijs genoeg om hierover heen te stappen. Ik ben zelf ook voetballer geweest, emotie hoort bij het spel. Het is triest dat het gebeurd is, maar door zo`n akkefietje stop ik niet met fluiten.``
Omdat hij nog teveel last heeft van zijn geraakte kuit heeft Reitsma zich voor volgend weekeinde echter afgemeld. ,,Het leek eerst nog wel te gaan, maar een dag na de wedstrijd had ik best veel last.`` Jan Roodenburg (60) uit Middelburg stopte een maand eerder dan gepland na een bijna uit dehand gelopen wedstrijd tussen de vrouwen van WIK en Berkel.
,,In de 28 jaar dat ik floot, heb ik altijd een sfeer weten te creëren waarbij alle spelers respect hadden voor de tegenstander. Alleen in die wedstrijd lukte het me niet. De vrouwen van Berkel waren irritant, geniepig. Nadat een speelster huilend was weggelopen werd de sfeer grimmiger. De gemoederen liepen hoog op na een grove overtreding van iemand van Berkel. Het liep uit de hand toen een voetbalster van Berkel de bal expres in het gezicht van een WIK-speelster schoot. Toen ik dat allemaal zag, hoefde het voor mij niet meer. Ik had eigenlijk drie rode en twaalf gele kaarten kunnen trekken. Op aandringen van de aanvoerders heb ik het duel afgemaakt. Nu ik het vertel, zie ik het weer voor me, en word ik best emotioneel. Ik heb die wedstrijd beschouwd als persoonlijke nederlaag. Dat heb ik de KNVB per brief laten weten. Ik ben er direct mee gestopt.``
De afmelding van Johan Reitsma is er een van de 38 die scheidsrechteraansteller Adrie de Willigen voor het komend weekeinde al heeft gekregen. Met het niet-rijkelijk gevulde arbitersbestand (er zijn nog maar 96 scheidsrechters over) blijft het voor de Souburger puzzelen. ,,Het gemiddelde aan afmeldingen ligt normaal gesproken rond de 28.``
Dat betekent onder meer dat een groot deel van de 130 wedstrijden, die De Willigen wekelijks moet bemannen, komend weekeinde zullen worden geleid door clubscheidsrechters.
Het idee van Oostkapellenaar Willem Wattel om voetballers zelf te laten fluiten, klonk De Willigen goed in de oren. De Souburger gaat zaterdag bij Wattel langs om het pakket op te halen en door te nemen. Jan Rozema (48) uit Souburg fluit al bijna tien jaar. Ook hij heeft het soms moeilijk, maar aan stoppen wil hij niet denken.
,,De agressie op de velden neemt nogal toe. Vriendschappelijk voetbal bestaat bijna niet meer, dat bleek dinsdag in Oostkapelle maar weer. Die overtreding was goed voor een zwarte kaart, maar ik besloot er meteen mee te stoppen. Als het op die manier moet, ga ik thuis wel iets leuks doen, vond ik.``
,,Dat ik toch doorga met fluiten, wil niet zeggen dat ik er gemakkelijker mee omga. Ik heb het net zo moeilijk als mijn collega`s. Met kaarten proberen we de agressie te beperken, maar dat heeft wel tot gevolg dat arbiters daarop worden afgerekend door rapporteurs. Iemand die denkt dat-ie een wereldpartij heeft gefloten, krijgt dan bijvoorbeeld een heel laag cijfer. Ook dat neemt de motivatie weg en het is een oorzaak van de terugloop van het aantal scheidsrechters.``

BW Advies B.V.