Clubkas in meeste gevallen verre van safe

De meest fraudegevoelige plaats van een vereniging is de kantine. Geen enkele club kan het zich veroorloven om iemand avond aan avond bij de bar te posteren om te zien of er niet per ongeluk iets in de eigen zak verdwijnt. De veiligste oplossing is de kantine verpachten, maar dat brengt ook het minste geld binnen. "En als je afhankelijk bent van vrijwilligers, dan kun je je het niet veroorloven al te kritisch te zijn." Zegt J. Elbertse. Hij werkt op het accountantsbureau KPMG. Hij is bovendien penningmeester van Door Wilskracht Sterk Maarssen (DWSM). Ondanks zijn deskundige en wakende blikken lekt er ook in zijn kluppie geregeld wat geld weg. "Maar er is vermoedelijk geen vereniging in Nederland waar geen cent verdwijnt." Deze week kon de Lentse voetbalvereniging DVOL zich scharen in de lange rij van verenigingen die te maken kregen met een geplunderde verenigingskas. Vijftigduizend gulden verdwenen en de vereniging in paniek. De inmiddels ontslagen penningmeester heeft al wat geld teruggestort, maar de schade is aanzienlijk. Tegen de vindingrijkheid van een penningmeester is geen kascontrolecommissie opgewassen. De administratie vergt een deskundigheid die maar weinig controleurs aan de dag kunnen leggen. "En dan nog zien ze niet wat ik ze per se niet wil laten zien", zegt vakman-penningmeester Elbertse. Er gaat heel wat mis in de financiële wereld van verenigingen. Woordvoeder J. Giesken van de KNVB: "We horen vaak over fraudes, maar neem van mij aan dat verreweg de meeste gevallen binnenskamers worden opgelost." De voetbalbond werkt daarom aan een systeem waardoor verenigingen op alle terreinen, dus ook op het gebied van de financiën, kunnen worden bijgestaan door deskundigen. Is er voor een vereniging nog leven na de sluipende beroving van binnenuit? Meestal wel. Na aangifte bij de politie volgt doorgaans een betalingsregeling met de ex-penningmeester. Voor de gedupeerde vereniging is het bovendien een kostbare les. Voetbalclub SCE uit Nijmegen miste eind van de jaren tachtig zo'n dertig mille uit de clubkas. Voorzitter J. Vedder: "Het heeft tot 1994 geduurd, maar toen was het bedrag ook tot op de laatste cent terugbetaald. Maar het is altijd heel vervelend voor de vereniging als zo iets boven komt drijven." SCE heeft de zaken inmiddels straf aangepakt. De club bloeit als nooit tevoren. De vereniging telt zo'n 860 leden en de omzet is aanzienlijk: 360.000 gulden. Reden genoeg om aandacht te besteden aan de beveiliging van de clubkas. In de kantine staan bijvoorbeeld kassa's, die wekelijks intensief worden gecontroleerd door twee personen. En de penningmeester wordt geholpen door een financiële commissie, bestaande uit een accountant en een gemeente-ambtenaar. "Er gaat bijna niks meer mis", zegt Vedder. "Alleen daar waar gewerkt wordt met contante geldstromen, is extra aandacht gewenst. Je moet bij de vrijwilligers achter de bar altijd vertrouwen op iemands eerlijke blauwe ogen. Maar als het mis gaat, dan gebeurt dat in de kantine."